De moderne ‘metaal op metaal’ heupprotheses zijn gemaakt uit een legering van voornamelijk kobalt en chroom. Deze kobalt-chroom legeringen zijn extreem hard, bestand tegen corrosie en kunnen afgewerkt worden tot een zeer gladde oppervlakte.
Bovendien heeft deze legering de gunstige eigenschap dat ze ‘zelfpolijstend’ werkt!
Dit betekent dat kleine defecten in het gladde oppervlak na verloop van tijd uitgevlakt en weggewerkt worden, in plaats van na verloop van tijd groter en dieper te worden.
Sterk vergroot beeld van metaal oppervlak
Het eigen gewrichtsvocht legt een minuscuul vochtlaagje over de componenten, een soort ‘smering’ dus, die de beweging van de componenten ten opzichte van elkaar nog vlotter en soepeler laat verlopen.
Ondanks de smering en de zeer harde en gladde metaallagen, komen er toch minuscuul kleine metaalpartikeltjes los, die zich vervolgens gaan verspreiden over het lichaam.
Het is duidelijk dat een zo perfect mogelijke combinatie van de vorm van de cup en de kop van de heup belangrijk is om de slijtage tegen te gaan. Omdat de industriële productie van de oudere ‘metaal op metaal’ heupprotheses (McKee-Farrarprotheses) vroeger niet kon instaan voor een continue en perfecte pasvorm van beide componenten, ontstond er een zeer hoge slijtage en vroegtijdig loskomen van de prothesecomponenten.
Vandaag de dag is de technologie dusdanig ontwikkeld, dat de pasvormen van cup en heupkop nu wel steeds te reproduceren zijn, zodat we steeds een ideale pasvorm hebben tussen de twee componenten en dus een veel lagere slijtage.
Kobalt is een essentieel element in het lichaam, een onderdeel van Vit B-12, dat betrokken is bij de productie van rode bloedcellen. Het komt voor in vis, oesters, bier, koffie, thee etc. Studies hebben aangetoond dat een te grote inname van kobalt snel door de normale nierfunctie verwerkt en geëlimineerd wordt.
Chroom is ook een essentieel metaal in het lichaam. Het werkt in op de omzetting van suikers en vetten in energie. Het komt veel voor in groenten, paddestoelen, gist, lever, etc. Het chroom kan in twee oxidatievormen voorkomen. Eén ervan, de Cr(VI) is voor de orthopeden van belang, want van deze vorm wordt vermoed dat hij mogelijk een carcinogeen is, dus kankerverwekkend.
Een aantal studies is dan ook uitgevoerd om dit verder te onderzoeken. Het internationale instituut voor Kankeronderzoek en Tharani hebben een uitgebreide studie gedaan, waaruit is gebleken dat er geen verhoogd risico is op het ontwikkelen van kanker bij patiënten met een ‘metaal op metaal’ heupprothese. Ook Visuri vond in zijn studie geen verschil in frequentie van kanker bij patiënten met een klassieke heupprothese en degenen die een ‘metaal op metaal’ prothese hadden.